Er zijn nogal wat onderwerpen die een dag hebben gekregen. Ik heb zojuist zelfs uitgevonden dat er een Wikipedia-pagina gewijd is aan het beschrijven van de schijnbaar erkende Nederlandse themadagen. Helemaal nog niet zo gek om als inspiratie te gebruiken.
Op het thema palliatieve zorg kwam ik niet terecht via Wikipedia. Ik werd door een collega gewezen op de dag van de palliatieve zorg. Zij weet van een project* waar ik mee bezig ben waarin ik een poging wil doen om de terminale zorg die we leveren nog beter te maken en dacht ik daarom wel interesse had in deze dag.
Het project is in alle eerlijkheid een beetje stil komen te vallen. Het gaat echt komen hoor, maar laten we zeggen dat goed werk tijd nodig heeft.
Desondanks was ik getriggerd. Wat hier namelijk geheel onbewust gebeurde was dat de concepten palliatieve en terminale zorg door elkaar werden gehaald. Dat is in het geheel niet onlogisch, want het gebeurt ontzettend vaak. Het is ook een mooie gelegenheid om er iets over te schrijven.
Bij palliatieve zorg wordt vaak gedacht aan de zorg die mensen krijgen als ze gaan sterven. Het begrip is echter breder:
Palliatieve zorg richt zich op de kwaliteit van leven van patiënten en hun naasten die te maken hebben met een levens-bedreigende aandoening of kwetsbaarheid
Aldus Palliaweb
In het geval van verpleeghuiszorg geldt daarmee eigenlijk dat de meeste zorgvragers in bepaalde mate te maken hebben met palliatieve zorg. Anders zouden ze immers niet in het verpleeghuis terechtgekomen zijn. Dat wil echter niet zeggen dat alle bewoners op korte termijn zullen komen te overlijden.
Juist in het kader van de palliatieve zorg is het belangrijk om te praten over wat iemand wil qua zorg. Sommige mensen willen bijvoorbeeld wel naar het ziekenhuis gaan voor behandeling, anderen zien dat niet meer zo zitten. Dat is helemaal afhankelijk van iemands situatie en ook ontzettend persoonlijk.
Op het moment dat er iets acuuts aan de hand is en er eventueel gehandeld moet worden is er niet altijd even veel tijd om uitgebreid een afweging te maken. Daarom is het zo belangrijk om dit al eerder te hebben besproken.
Als verpleegkundig specialist in de ouderenzorg voer je veel gesprekken over dit onderwerp en derhalve heb ik er al regelmatig mee geoefend. Het is me opgevallen dat ik mensen wel eens laat schrikken als ik het woord palliatief gebruik en ik leg regelmatig uit dat palliatieve zorg juist geheel gericht is op kwaliteit van leven.
Moraal van mijn verhaal: palliatieve zorg gaat niet zozeer over sterven maar over kwaliteit van leven. Schrik niet als het onderwerp aan de orde komt, het is juist waardevol om er over na te denken.
* met een aantal collega’s ontwikkelden we het afgelopen jaar een boekje over terminale zorg, oftewel de stervensfase. Ook gaf ik een paar keer een presentatie aan zorg collega’s over dit onderwerp. Doel is nu om die informatie nog verder te verspreiden en zo de mensen die betrokken zijn bij de allerlaatste fase van een leven daar nog beter bij te kunnen begeleiden.