Eén van de dingen waar ik echt niets van begrepen zou hebben voor de geboorte van de peuterzoon is het concept fantoomhuilen. Als ik er op google, vind ik geen formele definitie, dus ik doe zelf maar even een poging:

Het horen huilen van een kind terwijl er geen gehuil te horen is

Heel simpel eigenlijk. Je hoort dus het huilen van een (waarschijnlijk je eigen) kind terwijl het kind ofwel helemaal niet huilt ofwel überhaupt niet in de buurt is zodat je het helemaal niet kunt horen huilen.

Net als fantoompijn, is fantoomhuilen een nogal ongrijpbaar en ook waardeloos fenomeen. Hier houden overigens zo’n beetje alle overeenkomsten tussen de concepten op hoor, ik ben bijzonder blij dat ik last heb van fantoomhuilen en hoop dat fantoompijn mij bespaard zal blijven. Het gekke van zowel fantoompijn als fantoomhuilen is dat je dus iets zintuigelijk waarneemt wat er niet is. Hoe kan het toch dat je lijf je zo voor de gek kan houden?

Dat zeg ik verkeerd, want het is niet je lijf wat je zo voor gek houdt, maar je hoofd. Om de één of andere reden geeft het ene deel van je hersenen door aan het andere deel van je hersenen dat er pijn of gehuil werd waargenomen. Nu is er flink wat onderzoek gedaan naar fantoompijn. Terecht ook, want het lijkt me knap waardeloos als je pijn hebt aan (bijvoorbeeld) een ledemaat wat er niet meer is. Dan heb je niet de lusten en wel de lasten.

Tijdens mijn studie (bewegingswetenschappen voor degenen die dat ontgaan is) kwam fantoompijn aan de orde. Het intrigeerde me altijd wel. De oorzaak ervan wordt gezocht in het hersengebied dat correspondeert* met het geamputeerde lichaamsdeel. Dit gebied is ondanks de amputatie nog (deels of chronisch) actief en dit zorgt voor sensaties die er feitelijk niet zijn.

Toen ik, terwijl de peuterzoon en dreumesdochter lekker aan het spelen waren bij Villa Yip, bijna zuchtend opstond van achter mijn computer om naast één van het te gaan liggen, verwonderde ik me over het fantoomhuilen. Ik vraag me af of het met fantoomhuilen hetzelfde werkt als met fantoompijn. Is het zo dat, sinds ik kinderen heb, er een gebied in mijn hersenen is dat altijd soort van alert is op gehuil? En klopt het dan ook dat dit gebied zo af en toe lukraak ‘van zich laat horen’ (pun intended)?

En verder vraag ik me af hoe het toch dat ik echt heel vaak fantoomgehuil hoor als ik me even kan ontspannen. Ik kan serieus niet alleen onder de douche gaan staan zonder gehuil te horen, en negen van de tien keer is dat er niet. Laatst waren de man en ik in de sauna en zelfs toen heb ik gehuil gehoord. Dat is toch gewoon idioot?

Er is verder prima mee te leven hoor. Onder de douche negeer ik het tegenwoordig gewoon. De kindjes liggen dan doorgaans veilig in bed en de man is in de buurt om te gaan troosten mocht er sprake zijn van een echt huilend kind. En als de kinderen niet eens in de buurt zijn als het effect zich voordoet, lach ik mezelf gewoon weer eens hartelijk uit. Maar raar is het wel.


*Ieder deel van je lichaam correspondeert met een bepaald deel in je hersenen. En bij gevoelige delen zoals bijvoorbeeld je vingertoppen is het bijbehorende hersendeel betrekkelijk groot. Deze representatie kan worden weergegeven in een zogenaamde homunculus. Ik hou echt van dit soort feitjes, maar dat hadden jullie vast al begrepen.